۴ نوامبر ۲۰۲۵ - دویدن ممکن است به سوزاندن کالری کمک کند، اما طبق یافته های پیش بالینی مؤسسه تحقیقات زیست پزشکی فرالین در دانشگاه فناوری ویرجینیا (VTC)، در زمینه ی پیشگیری از دیابت و چاقی، تمرینات قدرتی (وزنه برداری) ممکن است برتری داشته باشند.
این پژوهش که در تاریخ ۳۰ اکتبر در نشریه Journal of Sport and Health Science منتشر شد، اثرات تمرینات استقامتی و مقاومتی را در موش هایی که با رژیم غذایی پرچرب تغذیه شده بودند، بررسی کرد- مدلی رایج برای مطالعه ی چاقی، افزایش قند خون و دیابت نوع ۲.
تیمی به رهبری دکتر ژن یان، پژوهشگر پزشکی ورزشی از دانشگاه ویرجینیا تک، دریافت که هر دو نوع تمرین (دویدن و وزنه برداری) به بدن در پاکسازی قند اضافی از خون کمک می کنند، اما تمرینات مقاومتی در کاهش چربی زیرپوستی و احشایی، بهبود تحمل گلوکز و کاهش مقاومت به انسولین مؤثرتر بودند-عواملی کلیدی در پیشگیری و مدیریت دیابت.
دکتر یان گفت: همه ی ما خواهان زندگی طولانی و سالم هستیم و از فواید ورزش منظم آگاهیم. شواهد فراوانی در انسان ها وجود دارد که نشان می دهد هم تمرینات استقامتی مانند دویدن و هم تمرینات مقاومتی مانند وزنه برداری در افزایش حساسیت به انسولین مؤثرند. با این حال، اگرچه هر دو نوع تمرین عملکرد متابولیک را تقویت می کنند، تاکنون مقایسه ای دقیق و هم زمان بین آن ها انجام نشده بود. ما می خواستیم بدانیم آیا یکی از این دو نوع تمرین بر دیگری برتری دارد؟
روش انجام مطالعه
برای انجام نخستین مقایسه ی مستقیم و کنترل شده بین انواع تمرین، تیم پژوهشی مدلی نوآورانه طراحی کرد که پیش تر وجود نداشت: یک مدل وزنه برداری در موش ها.
در این مدل، موش ها در قفس هایی ویژه زندگی می کردند که دسترسی به غذا تنها از طریق درب سنگین دارای لولا امکان پذیر بود. برای خوردن غذا، موش ها باید این در را بلند می کردند، در حالی که یک حلقه ی کوچک به دور شانه ی آن ها بسته شده بود؛ این حرکت باعث ایجاد حالتی شبیه اسکوات می شد و انقباضات عضلانی مشابه تمرینات مقاومتی انسان را فعال می کرد. بار وزنه به تدریج طی چند روز افزایش یافت تا تمرین قدرتی پیشرونده شبیه سازی شود.
برای گروه استقامتی، موش ها به چرخ دویدن دسترسی آزاد داشتند که مدلی شناخته شده برای تمرین هوازی است. گروه های کنترل شامل موش های بی تحرک با رژیم غذایی معمولی یا پرچرب بودند.
در طول هشت هفته، تیم پژوهشی افزایش وزن، ترکیب بدن و توزیع چربی را پایش کرد. آن ها ظرفیت ورزشی را با دویدن روی تردمیل سنجیدند، عملکرد قلب و عضله را ارزیابی کردند و توانایی تنظیم قند خون را اندازه گیری نمودند. همچنین بافت عضله اسکلتی برای بررسی مسیرهای سیگنال دهی انسولین در سطح مولکولی تحلیل شد.
با استفاده از این مدل نوین تمرین مقاومتی، پژوهشگران توانستند تأثیر دو سبک تمرینی را بر چاقی، قند خون و حساسیت به انسولین به صورت مستقیم و مشابه با تمرینات انسانی مقایسه کنند.
دکتر یان گفت: «داده های ما نشان دادند که هم دویدن و هم وزنه برداری چربی شکمی و زیرپوستی را کاهش می دهند و کنترل قند خون را بهبود می بخشند، با سیگنال دهی انسولینی بهتر در عضله اسکلتی. نکته ی مهم این است که وزنه برداری در این فواید سلامتی عملکرد بهتری داشت».
چرا این موضوع اهمیت دارد
دیابت و چاقی از چالش های بزرگ سلامت عمومی هستند که با سبک زندگی کم تحرک و رژیم های غذایی پرچرب تشدید م یشوند. یافته های این مطالعه تأیید کننده ی دهه ها پژوهش بالینی هستند که نشان داده اند تمرینات استقامتی، مقاومتی و تناوبی با شدت بالا همگی سطح HbA1c-شاخص کلیدی کنترل بلندمدت قند خون-را کاهش می دهند، شاخص توده بدنی و فشار خون را پایین می آورند و کیفیت زندگی را بهبود می بخشند.
مطالعهی جدید دانشگاه ویرجینیا تک، با همکاری دانشگاه ویرجینیا، شکاف مهمی را پر کرد و برای نخستین بار دویدن داوطلبانه و وزنه برداری را در یک مدل پیش بالینی کنترل شده از چاقی ناشی از رژیم غذایی مقایسه نمود. دکتر یان گفت: «این یافته ها خبر خوبی برای افرادی است که به هر دلیلی نمی توانند در تمرینات استقامتی شرکت کنند؛ تمرینات مقاومتی فواید ضد دیابتی برابر یا حتی بیشتری دارند».
پژوهشگران همچنین تغییراتی در مسیرهای سیگنال دهی عضله اسکلتی مشاهده کردند که می تواند به توسعه ی داروهای جدید برای دیابت نوع ۲کمک کند. جالب اینکه این فواید با تغییرات در حجم عضله یا عملکرد ورزشی قابل توضیح نبودند، که نشان دهنده ی مکانیسم های متابولیکی منحصر به فرد است.
دکتر یان تأکید کرد که اگرچه داروهای رایج مانند آگونیستهای GLP-1 می توانند در مدیریت دیابت و کاهش وزن مؤثر باشند، اما جایگزین فواید منحصر به فرد، در دسترس و جامع یک برنامه ی ورزشی متعادل نمی شوند. او افزود: «پیام اصلی این است که اگر می توانید، هر دو نوع تمرین- استقامتی و مقاومتی- را انجام دهید تا بیشترین فواید سلامتی را ببرید».
منبع:
https://www.news-medical.net/news/20251104/Resistance-exercise-may-offer-greater-benefits-for-preventing-diabetes-and-obesity.aspx